Fiscaal resident in Spanje: wat betekent dat? Een uitleg

Als je voor langere tijd of definitief in Spanje woont en er je belastingen gaat betalen, krijg je de status van fiscaal resident. Dit is wat anders dan de “residencia” hebben, het certificado de registro. In dit artikel bespreken we het verschil tussen die twee.

fiscaal resident Spanje

Wanneer ben je fiscaal resident in Spanje?

In 1992 ging de huidige Spaanse belastingwet van kracht. Hierin is ook geregeld wanneer je belasting moet betalen in Spanje. Doorslaggevend hierbij is of je in een kalenderjaar meer wèl, dan niet in Spanje hebt gewoond. Met andere woorden, als je 183 dagen in een kalenderjaar, of meer, in Spanje hebt gewoond, ben je er belastingplichtig. Die dagen hoeven niet aaneengesloten te zijn.

Daarnaast ben je belastingplichtig in Spanje als de kern van je financiële belangen zich in het land bevindt. Dit betekent dat als je de 183 dagen niet haalt omdat je veel op reis bent, maar je werkt bijvoorbeeld voor een Spaans bedrijf met uitsluitend vestigingen in Spanje, je er toch belasting af moet dragen.

Ook ben je ook belastingplichtig als je partner (met wie je een officiëel verbond aan bent gegaan) en/of minderjarige kinderen permanent in Spanje wonen. En tenslotte worden er nog een aantal andere factoren bekeken, zoals waar je permanente woning is en waar je ingeschreven bent, waar ben je verzekerd, waar ga je naar de dokter en waar neem je deel aan het sociale leven.

Onduidelijkheid over fiscale residentie

Het kan natuurlijk zijn dat je om wat voor reden dan ook in Spanje aangemerkt wordt als fiscaal resident voor een bepaald kalenderjaar, en tijdens hetzelfde jaar nog belastingplichtig was in Nederland of België. De kans hierop is overigens erg klein. Nederland en België hanteren namelijk erg strenge voorwaarden om iemand als fiscaal resident aan te merken. Als je voldoet aan de voorwaarden om in Spanje fiscaal resident te zijn, is de kans niet zo groot dat je in Nederland of België ook voldoet aan de voorwaarden die daar gelden.

Voor het geval zich dit toch voordoet, zijn er tussen Spanje enerzijds en Nederland en België anderzijds dubbele belastingverdragen gesloten. Deze verdragen voorkomen dat je twee keer belasting betaalt voor hetzelfde. Eerst kijkt men in welk land je vast woont of voor lange termijn een woning aanhoudt. Is dit in beide landen, dan kijkt men waar je de meeste economische en persoonlijke belangen hebt.

Fiscaal woonplaatsattest

Als dan duidelijk is waar je uiteindelijk fiscaal resident bent, vraag je bij de belastingdienst in het land waar je belasting betaalt een certificaat op van fiscaal residentschap, en dat lever je dan weer in bij de belastingdienst van het land waar je geen belasting betaalt, maar wel aan bent geslagen.

Als je fiscaal resident in België bent, heb je daarvoor een “Fiscaal woonplaatsattest” van de FOD Financiën nodig (meer informatie, zie hier). Fiscale residentie in Nederland toon je aan met een “inkomensverklaring kwalificerend buitenlands belastingplichtige” van de belastingdienst (voor meer informatie, klik hier). Dit laatste document kan je zelf downloaden en invullen van de website van de belastingdienst. Het is ook in het Spaans beschikbaar. Als je tenslotte in Spanje belasting betaalt, kan je dat aantonen met de certificado de residencia fiscal. Voor meer informatie, klik hier.

Je kan hier overigens niet mee sjoemelen. Zoals we verderop zullen zien controleren de Spaanse, Belgische en Nederlandse belastingdiensten elkaars gegevens.

Schijnemigratie

Een schijnemigratie is een voorgewende emigratie om de belastingen te ontduiken. Als je binnen een jaar terugkeert naar Nederland, gaat de Nederlandse belastingdienst ervan uit dat je nooit weg bent geweest. Ze zullen er dan alles aan doen om je al je belastingen over die periode in Nederland te laten betalen. De bewijslast dat je wel degelijk bijna een jaar weg bent geweest, ligt dan bij jou.

Ley Beckham

Er bestaat een uitzonderingsregeling op de verplichting fiscaal resident te worden, de zogenaamde Ley Beckham, vernoemd naar de voetballer. Deze is speciaal bedoeld voor nieuwe expats die boven modaal verdienen, en die redenen hebben om geen fiscaal resident in Spanje te willen zijn. Als zij gebruik maken van deze regeling, krijgen ze een aantal vrijstellingen.

Als je hier meer over wilt weten, lees dan ook ons artikel: Ley Beckham: een regeling om minder inkomstenbelasting te betalen.

Fiscaal resident vs residencia

In dit artikel hebben we besproken dat ingeschreven staan als buitenlandse inwoner (in de volksmond heet dit dat je de residencia hebt), niet hetzelfde is als fiscaal resident zijn. De residencia heeft te maken met je verblijfsstatus, terwijl fiscaal residentschap te maken heeft met de verplichting belasting af te dragen.

Dat gezegd zijnde, op het moment dat je je inschrijft als buitenlandse inwoner (“de residencia aanvraagt”), ben je ook bekend bij de belastingdienst (het agencia tributaria van het ministerie van financiën, hacienda). De belastingdienst gaat er vanaf dat moment ook vanuit dat  je belastingplichtig bent.

De bewijslast hierbij is omgekeerd. Als blijkt dat je niet belastingplichtig bent, is het aan jou om dit aan te tonen. Je kan dan dus bijvoorbeeld aantonen minder dan 183 dagen in Spanje te zijn geweest. Dat kan aan de hand van vliegtuigtickets, facturen van overnachtingen elders, maar bijvoorbeeld ook door middel van je water- of electriciteitsrekening van je woning in Spanje, waar uit blijkt dat er geen verbruik was en dat je er dus niet verbleef.

Inschrijven bij de belastingdienst

Zoals hierboven al is gezegd, normaal gesproken geeft de Policía Nacional je gegevens door aan de Agencia Tributaria als je de certificado de registro aanvraagt (de “residencia“). In sommige gevallen gaat dit niet helemaal goed. Bijvoorbeeld omdat je het certificado de registro niet aaan hebt gevraagd. In dat geval moet je jezelf nog inschrijven. Dat doe je dan door middel van formulier modelo 030 van de belastingdienst.

Wat betekent het om fiscaal inwoner van Spanje te zijn?

Nu duidelijk is wanneer je belastingplichtig bent in Spanje, is het tijd om te kijken naar wat dat dan precies inhoudt.

Er zijn natuurlijk belastingen die iedereen moet betalen, ongeacht hun fiscale woonplaats, bijvoorbeeld BTW (IVA) als je op vakantie in Spanje wat koopt.

Het belangrijkste voorbeeld van belastingen die iedereen betaalt, ongeacht hun fiscale woonplaats, zijn degene die met onroerend goed te maken hebben. Denk daarbij bijvoorbeeld aan IBI (de gemeentelijke onroerendgoedbelasting) en de afvalbelasting die volledig gelijk zijn voor een fiscaal resident en voor mensen met een tweede woning in Spanje.

Ook betalen beide groepen belastingen op de aan- en verkoop van vastgoed, hoewel er hier wel een verschil bestaat tussen de aanslag die fiscaal residenten krijgen, en die van niet-residenten. En beide groepen betalen ook de impuestos sobre patrimonio, of vermogensbelasting, als het bezit in Spanje meer waard is dan €700.000 (in Catalonië €500.000). Net als bij de belastingen op aan- en verkoop bestaat er hier een verschil tussen fiscaal residenten en no residentes waar we hieronder wat verder op in zullen gaan.

Het fiscaal residentschap houdt in eerste instantie in dat je in Spanje belasting betaalt over al je inkomsten wereldwijd. Dit is de IRPF, impuestos sobre la renta de personas físicas. Hieronder zullen we ook kort ingaan op de vermogensbelasting, die beide groepen betalen maar waarvoor de aanslag anders is.

IRPF

Inkomstenbelasting in Spanje is een progressieve belasting. Dat betekent dat hoe meer je verdient, hoe hoger het percentage belasting dat je moet betalen. De hoogte van de IRPF kan verschillen per regio. Het bestaat uit een nationaal deel, een percentage dat vast wordt gesteld door de regering in Madrid, en een regionaal deel, een percentage dat de regio’s zelf vast mogen stellen. Het is de overheid in Madrid die de belasting int, en vervolgens wordt het regionale deel aan de regio’s teruggegeven.

De onderdrempel van de IRPF is €22.000 inkomsten in een heel kalenderjaar als je slechts een bron van inkomsten hebt, en €14.000 als je meerdere bronnen van inkomsten hebt. Onder deze bedragen hoef je geen aangifte te doen. Toch is het beter dan ook aangifte te doen, waarvan de uitkomst zal zijn dat je niet hoeft te betalen. Het kan namelijk zo zijn dat je voor een totaal andere administratieve procedure jaren later nog de belastingaangifte moet kunnen overleggen.

Dankzij de eerder genoemde dubbelbelastingverdragen betaal je slechts in een land inkomstenbelasting. Maar let op: deze belasting geldt niet alleen voor inkomsten uit arbeid. Als je bijvoorbeeld een pensioen of een uitkering ontvangt in Nederland of België, moet je daar ook belasting over betalen. Sinds 2015 geven Nederland, België en Spanje deze informatie bovendien actief aan elkaar door. Denk dus niet dat het wel los zal lopen, en dat je er wel mee weg zal komen als je het niet doet.

Ook valt vermogenswinstbelasting onder de IRPF, dus winst uit de verkoop van bepaalde bezittingen.

In ons artikel Aangifte doen voor de inkomstenbelasting (IRPF) in Spanje, best makkelijk lees je alles over de IRPF.

IP

De vermogensbelasting of Impuesto sobre el patrimonio (letterlijk: erfgoedbelasting) heet afgekort IP. Deze moet iedereen betalen die vermogen bezit in Spanje (voor niet-residenten gaat het dan voornamelijk om vastgoed) van een waarde van meer dan €700.000. In Catalonië ligt deze grens op €500.000 euro.

Fiscaal residenten mogen hier een bonificatie van €300.000 bij optellen als ze hun hoofdwoning in Spanje in eigen bezit hebben. Voor hen ligt het belastingvrije vermogen dus aanmerkelijk hoger.

Deze bedragen zijn per persoon. Voor een echtpaar dat in gemeenschap van goederen is getrouwd, is het belastingvrije vermogen dus twee keer zo hoog.

Aandachtspunten belastingen Spanje

Als je het Nederlandse of Belgische belastingsysteem gewend bent, heeft het Spaanse systeem een aantal aspecten waar je op moet letten.

Om te beginnen ontvang je in Spanje niet automatisch een aanslag thuis. Het is de verantwoordelijkheid van de belastingbetaler zelf om het belastingformulier op te halen. Je kan het krijgen in kantoren van het Agencia Tributaria en downloaden van de website. De meeste informatie is dan al ingevuld, maar loop de aangifte zeker nog eens na. Vooral aftrekposten zijn vaak niet automatisch ingevuld.

Voor de inkomstenbelasting IRPF heb je tot 30 juni de tijd om de aangifte over het voorafgaande jaar in te dienen. De enige bevestiging die je krijgt dat je het hebt ingediend, is een kopietje van de definitieve aangifte. Dit heet het borrador. Als later een heel andere instantie je vraagt aan te tonen dat je netjes je belasting hebt betaald, gebruik je daar dit document voor. Doe dus ook aangifte als je weet dat je niets hoeft te betalen, om dit document te verkrijgen.

De belastingdienst int het te betalen bedrag met een automatische incasso, in twee delen. Het eerste deel is 60% van het bedrag en wordt op 1 juni van je rekening afgeschreven. De rest innen ze in de eerste week van januari. Let er dus op dat je op die momenten voldoende saldo op je rekening hebt.

Het is raadzaam om in ieder geval de eerste keer je belastingen te laten doen door een gestor, al helemaal als je inkomsten hebt uit het buitenland. De aangifte is complex, en ook al zijn sommige velden al ingevuld, er ontbreken altijd de nodige gegevens waar soms complexe berekeningen voor nodig zijn.

Belastingontduiking

Een paar decennia geleden was Spanje nog een waar paradijs voor belastingontduikers. Men deed er geen aangifte, of in ieder geval niet van alles. Bovendien waren de belastingen er erg laag. Veel mensen gingen dan ook in Spanje wonen om de fiscus in eigen land te ontwijken. 

Hoewel dit lakse imago nog altijd aan het land kleeft, is het tegenwoordig helemaal anders. Verregaande automatisering heeft ervoor gezorgd dat ongeregeldheden vroeg of laat aan het licht komen. Bovendien zijn een aantal bekende artiesten en voetballers als voorbeeld gesteld en stevig aangepakt voor belastingontduiking, waaronder Messi.

Vandaag de dag werken de belastingdiensten van Spanje, België en Nederand nauw samen. Ze wisselen actief informatie uit over elkaars onderdanen. Vroeg of laat zullen ze je dus ontdekken als je bijvoorbeeld met zwart geld een huis in Spanje koopt of op een andere manier de belastingen probeert te ontduiken.

Daarnaast zijn de Spaanse belastingtarieven niet zo heel veel lager meer dan die in België of Nederland.

Al met al is Spanje dus niet meer het belastingsparadijs dat het ooit was.

De verjaringstermijn is vijf jaar. Dat is de tijd die hacienda, het ministerie van financiën, heeft om je alsnog aan te slaan voor een bepaalde belasting waarvoor je geen aangifte hebt gedaan.

Verdere vragen? Ondersteuning nodig?

Voor verdere vragen of opmerkingen over de residencia fiscal kan je ons contacteren op info@yourcatalancontact.com.

Maar ook als je graag op de hoogte wilt blijven van onze laatste artikelen over de Spaanse bureaucratie, kan je je opgeven voor onze nieuwsbrief, en onze facebookpagina volgen natuurlijk.

Begeleiding bij de aanvraag van de residencia nodig?

Knettergek van de Spaanse bureaucratie? Klaar met al die regeltjes en voorwaarden? Kan je geen formulier meer zien? Geen paniek!

Wij van yourcatalancontact kunnen grotendeels het proces van aanvragen van je overnemen. We bereiden het volledige dossier voor, controleren alle documenten en maken de afspraak bij de Policía Nacional, zodat je er alleen nog maar naartoe hoeft te gaan om de aanvraag af te ronden!

Klik op de afbeelding, of klik hier voor meer informatie.

13 thoughts on “Fiscaal resident in Spanje: wat betekent dat? Een uitleg

  • jerry van de Wetering

    Goededag,

    Wat ik mis in dit stuk ( of het moet al ooit in een ander stuk zijn vermeld) is het feit dat als men in Spanje kan bewijzen dat men meer dan 65 % is afgekeurd men dan geen loonbelasting behoeft te betalen. Men moet dit wel aan kunnen tonen.

    Groetjes,
    Jerry van e Wetering

    • Maarten Rinsema

      Hallo Jerry,

      Bedankt voor je reactie. Dit hadden we ook niet al eerder in een ander stuk geschreven. Ik ben wel van plan om in de toekomst te gaan schrijven over arbeidsongeschiktheid, maar tot nu toe had ik me er niet in verdiept. Bedankt voor dit stukje aanvullende informatie bij dit artikel!

      Maarten

    • Maarten Rinsema

      Hallo Martin,

      Bedankt voor je bericht.

      Voor gepensioneerden geldt deze regeling inderdaad ook, maar voor mensen die af zijn gekeurd moet ik dit nog uitzoeken. Zie ook het commentaar van Jerry hierboven: als het klopt wat hij zegt, kan je je arbeidsongeschiktheid in Spanje laten erkennen, en dan ben je vrijgesteld van inkomstenbelasting.

      Ik ga dit uitzoeken en laat het je nog weten.

      Maarten

  • Irma

    Hallo, ik zie dat je voor vermogen best een hoge vrijstelling hebt per persoon. Maar ik mis dat je wel je vermogen boven de 50.000 euro moet opgeven ook al hoef je onder de 700.000 euro geen belasting te betalen. Ik heb ergens anders gelezen dat je dan een model 710 moet invullen. Klopt dit?

    • Maarten Rinsema

      Hallo Irma,

      Nee, dat klopt niet. Je hoeft pas aangifte te doen op het moment dat je belasting moet betalen. Dus afhankelijk van je vrijstellingen en je situatie is dat vanaf €400.000 (Aragón) of meer. Pas als het geheel van je vermogen boven de 2.000.000 uitkomt, moet je aangifte doen, ook al ben je vrijgesteld. Dit is bijvoorbeeld het geval in Madrid, waar er geen drempel bestaat voor de vermogensbelasting en iedereen feitelijk is vrijgesteld. Daar moet je aangifte doen als je vermogen boven de €2.000.000 is, ook al hoeft je niet te betalen.

      Mag ik vragen hoe je bij die €50.000 euro komt? Misschien heeft dat te maken met een andere belasting of zoiets.

  • Carine Engelmoer

    Dag Maarten,

    Ik ben ook erg benieuwd naar de fiscale voordelen van een arbeidsongeschiktheidsuitkering uit Nederland.

    Nog een vraagje: als ik in een jaar minder dan 183 dagen in Spanje verbleef maar wel al een huis hier kocht moet ik dan voor dat jaar aangifte doen van de Spaanse woning in Spanje als niet resident? En geldt dat dan over de periode aankoop tot eind kalenderjaar of tot moment dat ik resident werd?

    Groet,

    Carine

    • Maarten Rinsema

      Hallo Carine,

      Bedankt voor je bericht.

      Over vastgoed betaal je altijd belasting in het land waar het vastgoed zich bevindt. Voor dat jaar dat je in Spanje woonde maar nog geen fiscaal resident was, moet je dus inderdaadd voor het huis IRNR betalen, de belastingen voor niet residenten, die geheven wordt over de fictieve huurinkomsten (een soort huurwaardeforfait dus). Dat geldt in dit geval tot het einde van het kalenderjaar, omdat de belastingen altijd over de periode van een kalenderjaar gaan. In dat hele kalenderjaar was je nog geen fiscaal resident, ook al had je al wel de residentie, en dus moet je ook over dat hele jaar aangifte doen voor IRNR en niet voor IRPF (inkomstenbelasting voor residenten).

  • Delma Laloy

    Dag maarten ,
    Ik woon nog steeds in azie en denk eraan om binnenkort naar spanje te verhuizen .
    Ik heb een bruto pensioen van 1250 euro . Hoeveel belastingen zou ik moeten betalen op deze inkomsten .
    Dank u wel , ik geraak er niet uit ..
    Gegroet ,
    Delma.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *