Als je voor langere tijd of definitief in Spanje woont, krijg je in de meeste gevallen de status van fiscaal resident. De residencia fiscal betekent dat je belastingplichtig bent in Spanje, en niet langer in het land waar je eerder woonde.
Residencia fiscal is wat anders dan wat veel mensen onterecht de “residencia” noemen, het certificado de registro. In dit artikel leggen we uit wat dat is. De “183 dagen regel” waar veel mensen het over hebben, heeft niet te maken met de residencia (wat veel mensen onterecht denken), maar met de belastingplicht. In dit artikel leggen we uit hoe dat zit.
¿Benieuwd? ¡Vamos!
Wanneer ben je fiscaal resident in Spanje?
In 1992 ging de huidige Spaanse belastingwet van kracht. Hierin is ook geregeld wanneer je belasting moet betalen in Spanje. Doorslaggevend hierbij is of je in een kalenderjaar meer wèl, dan niet in Spanje hebt gewoond. Met andere woorden, als je 183 dagen in een kalenderjaar, of meer, in Spanje hebt gewoond, ben je er belastingplichtig. Die dagen hoeven niet aaneengesloten te zijn.
Daarnaast ben je belastingplichtig in Spanje als de kern van je financiële belangen zich in het land bevindt. Dit betekent dat als je de 183 dagen niet haalt omdat je veel op reis bent, maar je werkt bijvoorbeeld voor een Spaans bedrijf met uitsluitend vestigingen in Spanje, je er toch belasting af moet dragen.
Ook ben je ook belastingplichtig als je partner (met wie je een officiëel verbond aan bent gegaan) en/of minderjarige kinderen permanent in Spanje wonen. En tenslotte worden er nog een aantal andere factoren bekeken, zoals waar je permanente woning is en waar je ingeschreven bent, waar ben je verzekerd, waar ga je naar de dokter en waar neem je deel aan het sociale leven.
Onduidelijkheid over fiscale residentie
Het kan natuurlijk zijn dat je om wat voor reden dan ook in Spanje aangemerkt wordt als fiscaal resident voor een bepaald kalenderjaar, en in hetzelfde jaar ook nog belastingplichtig was in Nederland of België.
Daarom zijn er tussen Spanje enerzijds, en Nederland en België anderzijds belastingverdragen gesloten. Deze verdragen voorkomen dat je twee keer belasting betaalt voor hetzelfde. Eerst kijkt men in welk land je vast woont of voor lange termijn een woning aanhoudt. Is dit in beide landen, dan kijkt men waar je de meeste economische en persoonlijke belangen hebt.
Je betaalt dus nooit in twee landen belasting over bijvoorbeeld je inkomen. In de praktijk kan dit overigens nogal omslachtig zijn om het te regelen, vooral in het eerste jaar van je emigratie. In dat jaar moet je over je uitkering of pensioen bijvoorbeeld in beide landen belasting betalen, en later dubbel betaalde bedragen terugvragen.
Fiscaal woonplaatsattest
Als dan duidelijk is waar je uiteindelijk fiscaal resident bent, vraag je bij de belastingdienst in het land waar je belasting betaalt een certificaat op van fiscaal residentschap, en dat lever je dan weer in bij de belastingdienst van het land waar je geen belasting betaalt, maar wel aan bent geslagen.
Als je fiscaal resident in België bent, heb je daarvoor een “Fiscaal woonplaatsattest” van de FOD Financiën nodig (meer informatie, zie hier). Fiscale residentie in Nederland toon je aan met een “inkomensverklaring kwalificerend buitenlands belastingplichtige” van de belastingdienst (voor meer informatie, klik hier). Dit laatste document kan je zelf downloaden en invullen van de website van de belastingdienst. Het is ook in het Spaans beschikbaar. Als je tenslotte in Spanje belasting betaalt, kan je dat aantonen met de certificado de residencia fiscal. Voor meer informatie, klik hier. De Spaanse belastingdienst doet erg moeilijk over de uitgave van dat document, ook als je netjes je belasting hebt betaald. Het is een kwestie van aandringen, en als het echt niet lukt, professionele ondersteuning zoeken om het certificaat te bemachtigen.
Je kan hier overigens niet mee sjoemelen. Zoals we verderop zullen zien controleren de Spaanse, Belgische en Nederlandse belastingdiensten elkaars gegevens. Als je dus in beide landen beweert belastingplichtig te zijn in het andere land, val je vroeg of laat door de mand en kan je dat op hoge boetes komen te staan.
Schijnemigratie
Een schijnemigratie is een voorgewende emigratie om de belastingen te ontduiken. Als je binnen een jaar terugkeert naar Nederland, gaat de Nederlandse belastingdienst ervan uit dat je nooit weg bent geweest. Ze zullen er dan alles aan doen om je al je belastingen over die periode in Nederland te laten betalen. De bewijslast dat je wel degelijk bijna een jaar weg bent geweest, ligt dan bij jou.
Ley Beckham
Er bestaat een uitzonderingsregeling op de verplichting fiscaal resident te worden, de zogenaamde Ley Beckham, vernoemd naar de voetballer. Deze is speciaal bedoeld voor nieuwe expats die boven modaal verdienen, en die redenen hebben om geen fiscaal resident in Spanje te willen zijn. Als zij gebruik maken van deze regeling, krijgen ze een aantal vrijstellingen.
Als je hier meer over wilt weten, lees dan ook ons artikel: Ley Beckham: een regeling om minder inkomstenbelasting te betalen.
Fiscaal resident vs residencia
In ons artikel over de residencia hebben we besproken dat ingeschreven staan als buitenlandse inwoner (in de volksmond heet dit dat je de residencia hebt), niet hetzelfde is als fiscaal resident zijn. De residencia heeft te maken met je verblijfsstatus, terwijl fiscaal residentschap te maken heeft met de verplichting belasting af te dragen.
Dat gezegd zijnde, op het moment dat je je inschrijft als buitenlandse inwoner (“de residencia aanvraagt”), ben je ook bekend bij de belastingdienst (het agencia tributaria van het ministerie van financiën, hacienda). De belastingdienst gaat vanaf dat moment ook de dagen tellen dat je in Spanje bent, om te bepalen of je aan de 183 dagen in een kalenderjaar komt.
De bewijslast hierbij is omgekeerd. Als blijkt dat je niet belastingplichtig bent, is het aan jou om dit aan te tonen. Je kan dan dus bijvoorbeeld aantonen minder dan 183 dagen in Spanje te zijn geweest. Dat kan aan de hand van vliegtuigtickets, facturen van overnachtingen elders, maar bijvoorbeeld ook door middel van je water- of electriciteitsrekening van je woning in Spanje, waar uit blijkt dat er geen verbruik was en dat je er dus niet verbleef.
Wil je zelf je NIE en je residencia regelen, maar loop je vast tijdens de procedure?
In onze startersgids NIE, residencia, burgerlijke stand, consulaat en verkiezingen laten we overzichtelijk zien hoe je de nodige formulieren moet invullen, hoe je de afspraak maakt, welke documenten je mee moet nemen en hoe je de afspraak zo soepel mogelijk laat verlopen.
Wat betekent het om fiscaal inwoner van Spanje te zijn?
Nu duidelijk is wanneer je belastingplichtig bent in Spanje, is het tijd om te kijken naar wat dat dan precies inhoudt.
Er zijn natuurlijk belastingen die iedereen moet betalen, ongeacht hun fiscale woonplaats, bijvoorbeeld BTW (IVA) als je op vakantie in Spanje wat koopt.
Een ander belangrijk voorbeeld van belastingen die iedereen betaalt, ongeacht hun fiscale woonplaats, hebben met vastgoed te maken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan IBI (de gemeentelijke onroerendgoedbelasting) en de afvalbelasting die volledig gelijk zijn voor een fiscaal resident en voor mensen met een tweede woning in Spanje.
Het belangrijkste gevolg van het fiscaal residentschap is dat je in Spanje belasting betaalt over al je inkomsten wereldwijd. Dit is de IRPF, impuestos sobre la renta de personas físicas. Hieronder zullen we daar wat dieper op ingaan. Verderop zullen we ook kort ingaan op de vermogensbelasting, die beide groepen betalen maar waarvoor de aanslag anders is.
IRPF
Inkomstenbelasting in Spanje is een progressieve belasting. Dat betekent dat hoe meer je verdient, hoe hoger het percentage belasting dat je moet betalen. De hoogte van de IRPF kan verschillen per regio. Het bestaat uit een nationaal deel, een percentage dat vast wordt gesteld door de regering in Madrid, en een regionaal deel, een percentage dat de regio’s zelf vast mogen stellen. In verreweg de meeste regio’s is het de overheid in Madrid die de belasting int, en vervolgens wordt het regionale deel aan de regio’s teruggegeven.
De onderdrempel van de IRPF is €22.000 inkomsten in een heel kalenderjaar als je slechts een bron van inkomsten hebt, en €15.000 als je meerdere bronnen van inkomsten hebt. Onder deze bedragen hoef je geen aangifte te doen, uitzonderingen daar gelaten.
Dankzij de eerder genoemde belastingverdragen betaal je slechts in een land inkomstenbelasting. Maar let op: deze belasting geldt niet alleen voor inkomsten uit arbeid. Als je bijvoorbeeld een pensioen of een uitkering ontvangt in Nederland of België, moet je daar ook belasting over betalen.
Sinds 2015 geven de belastingdiensten van Nederland, België en Spanje actief informatie aan elkaar door. Denk dus niet dat het wel los zal lopen als je niet netjes overal de aangiftes doet die je moet doen.
Ook valt vermogenswinstbelasting onder de IRPF, dus winst uit de verkoop van bepaalde bezittingen.
In dit artikel lees je alles over de IRPF.
Zie je door de bomen het bos niet meer? Moet je aangifte doen, maar geen idee hoe en wat? Of brandt je er gewoon liever je vingers niet aan?
Geen zorgen! In samenwerking met een belastingdeskundige gespecialiseerd in expats, kunnen wij de aangifte voor de inkomstenbelasting in Spanje verzorgen.
IP
De vermogensbelasting of Impuesto sobre el patrimonio (letterlijk: erfgoedbelasting) heet afgekort IP. Deze moet iedereen betalen die vermogen bezit in Spanje (voor niet-residenten gaat het dan voornamelijk om vastgoed) van een waarde van meer dan €700.000. In Catalonië ligt deze grens op €500.000 euro.
Fiscaal residenten mogen hier een bonificatie van €300.000 bij optellen als ze hun hoofdwoning in Spanje in eigen bezit hebben (in Catalonië is dat €200k). Voor hen ligt het belastingvrije vermogen dus aanmerkelijk hoger.
Deze bedragen zijn per persoon. Voor een echtpaar dat in gemeenschap van goederen is getrouwd, is het belastingvrije vermogen dus twee keer zo hoog.
Aandachtspunten belastingen Spanje
Als je het Nederlandse of Belgische belastingsysteem gewend bent, heeft het Spaanse systeem een aantal aspecten waar je op moet letten.
Om te beginnen ontvang je in Spanje niet automatisch een aanslag thuis voor alle belastingen. Het is de verantwoordelijkheid van de belastingbetaler zelf om het belastingformulier op te halen. Je kan het krijgen in kantoren van het Agencia Tributaria, en downloaden van hun website. De meeste informatie is dan al ingevuld, maar loop de aangifte zeker nog eens na. Vooral aftrekposten zijn vaak niet automatisch ingevuld.
Voor de inkomstenbelasting IRPF heb je tot 30 juni de tijd om de aangifte over het voorafgaande jaar in te dienen. De enige bevestiging die je krijgt dat je het hebt ingediend, is een kopietje van de definitieve aangifte. Dit heet het borrador. Als later een heel andere instantie je vraagt aan te tonen dat je netjes je belasting hebt betaald, gebruik je daar dit document voor. Doe dus ook aangifte als je weet dat je niets hoeft te betalen, om dit document te verkrijgen.
De belastingdienst int het te betalen bedrag meestal (maar niet altijd) met een automatische incasso. Dit kan in 1x, en in twee delen. Het eerste deel is dan 60% van het bedrag en wordt op 1 juni van je rekening afgeschreven. De rest innen ze in de eerste week van november. Let er dus op dat je op die momenten voldoende saldo op je rekening hebt.
Het is raadzaam om in ieder geval de eerste keer je belastingen te laten doen door een gestor, al helemaal als je inkomsten hebt uit het buitenland. De aangifte is complex, en ook al zijn sommige velden al ingevuld, er ontbreken altijd de nodige gegevens waar soms complexe berekeningen voor nodig zijn.
Uitzonderingen
Er zijn een aantal zaken die (meestal) niet of maar voor een klein deel in Spanje belast worden, ook al ben je fiscaal resident.
In de meeste belastingverdragen, dus ook die tussen Spanje en Nederland of België, is afgesproken dat vastgoed belast is in het land waar dat vastgoed staat. Als je dus in Nederland of België nog onroerend goed bezit, moet je dit wel laten weten aan de Spaanse belastingdienst, maar je betaalt er in het andere land belasting over.
Hetzelfde geldt voor werk waarvoor je fysiek aanwezig moet zijn in België of Nederland. Let op: het gaat dan expliciet niet over werken op afstand in Spanje voor een Nederlands of Belgisch bedrijf. Daarover moet je wel degelijk in Spanje belasting betalen. Regel je dit niet goed, dan kan dat tot hoge boetes leiden!
Voor meer informatie, lees ons artikel: Wonen in Spanje, werken in Nederland of België: een uitleg.
Belastingontduiking
Een paar decennia geleden was Spanje nog een waar paradijs voor belastingontduikers. Men deed er geen aangifte, of in ieder geval niet van alles. Bovendien waren de belastingen er erg laag. Veel mensen gingen dan ook in Spanje wonen om de fiscus in eigen land te ontwijken.
Hoewel dit lakse imago nog altijd aan het land kleeft, is dat tegenwoordig helemaal anders. Verregaande automatisering heeft ervoor gezorgd dat ongeregeldheden vroeg of laat aan het licht komen. De Spaanse belastingdienst maakt intensief gebruik van algoritmes om ongeregeldheden op te sporen. Bovendien zijn een aantal bekende artiesten en voetballers als voorbeeld gesteld en stevig aangepakt voor belastingontduiking, waaronder Messi.
Vandaag de dag werken de belastingdiensten van Spanje, België en Nederand nauw samen. Ze wisselen actief informatie uit over elkaars onderdanen. Vroeg of laat zullen ze je dus ontdekken als je bijvoorbeeld met zwart geld een huis in Spanje koopt of op een andere manier de belastingen probeert te ontduiken.
Daarnaast zijn de Spaanse belastingtarieven niet zo heel veel lager meer dan die in België of Nederland.
Al met al is Spanje dus niet meer het belastingsparadijs dat het ooit was.
De verjaringstermijn is vijf jaar. Dat is de tijd die hacienda, het ministerie van financiën, heeft om je alsnog aan te slaan voor een bepaalde belasting waarvoor je geen aangifte hebt gedaan.
Verdere vragen? Ondersteuning nodig?
Voor verdere vragen of opmerkingen over de residencia fiscal kan je ons contacteren op info@yourcatalancontact.com. Als je aangifte moet doen, als residente fiscal of juist niet, kunnen wij je helpen.
Maar ook als je graag op de hoogte wilt blijven van onze laatste artikelen over de Spaanse bureaucratie, kan je je opgeven voor onze nieuwsbrief, en onze facebookpagina volgen natuurlijk.
Begeleiding bij de aanvraag van de residencia nodig?
Knettergek van de Spaanse bureaucratie? Klaar met al die regeltjes en voorwaarden? Kan je geen formulier meer zien? Geen paniek!
Wij van yourcatalancontact kunnen grotendeels het proces van aanvragen van je overnemen. We bereiden het volledige dossier voor, controleren alle documenten en maken de afspraak bij de Policía Nacional, zodat je er alleen nog maar naartoe hoeft te gaan om de aanvraag af te ronden!
Klik op de afbeelding, of klik hier voor meer informatie.
“Om te beginnen ontvang je in Spanje niet automatisch een aanslag thuis voor alle belastingen. Het is de verantwoordelijkheid van de belastingbetaler zelf om het belastingformulier op te halen. Je kan het krijgen in kantoren van het Agencia Tributaria, en downloaden van hun website.”
Link naar “Agencia Tributaria” of “hun website” aub.
Klik hier.
Hallo Maarten, sinds september 2024 ben ik Spaans resident en binnenkort is het de periode voor de (mijn eerste) fiscale aangifte.
Ik zal dus belast worden in Spanje vanaf september maar….blijkbaar moet ik mijn wereldinkomen voor het hele jaar (dus ook voorafgaand mijn uitschrijving) mee opnemen in de aangifte, klopt dit? Indien ja dan zal dit veronderstel ik afgetrokken worden van mijn aangifte maar telt dit in zekere mate ook mee voor de berekening van de belastingschijf waarin ik val? Of is deze indeling enkel gebaseerd op het inkomen vanaf mijn residentschap?
Alvast bedankt.
Patrick