Je (tweede) woning in Spanje verduurzamen is een goede investering. De meeste woningen in Spanje zijn bepaald niet duurzaam. Acht op de tien woningen voldoen niet aan de Europese voorschriften voor 2030. Die woningen mogen vanaf dat jaar in principe niet meer verhuurd of verkocht worden, als ze niet voor die tijd zijn verduurzaamd. Er is nog veel onduidelijk, en het is nog afwachten of het zo’n vaart zal lopen. Maar het geeft wel aan in welke mate de doorsnee woning in Spanje een inhaalslag te maken heeft als het aankomt op verduurzamen.
In dit artikel bespreken we een aantal mogelijkheden om een woning in Spanje te verduurzamen. Veel daarvan komt overeen met Nederland en België. Maar Spanje heeft natuurlijk een andere manier van bouwen, en vooral een ander klimaat. Daarom zullen er ook een aantal aspecten anders zijn.
¿Benieuwd? ¡Vamos!
Achterstand
Zo’n 80% van de woningen in Spanje hebben op dit moment energielabel F of G. Dat betekent dat ze niet voldoende energie-efficiënt zijn volgens de Europese normen, die vanaf 2030 het label E of beter vereisen. Voor die tijd zullen de Spaanse en Europese overheden steun vrijmaken om het woningpark te verduurzamen.
Het is overigens de vraag of dat voldoende zal zijn en het is nog maar afwachten hoe deze regels tegen die tijd hun beslag zullen krijgen.
Het verduurzamen van je woning in Spanje is natuurlijk niet alleen interessant om aan de Europese normen te voldoen. In veel Spaanse woningen valt een behoorlijke winst te halen in energiebesparing. En dan hebben we het niet alleen over 19e woningen in de Eixample in Barcelona waar in de winter de wind dwars doorheen waait. Los van het milieu en de portemonnee, kan een duurzame woning je welzijn en woonplezier verhogen.
Verbouwen in Spanje
Voor we ingaan op een aantal belangrijke aspecten van het verduurzamen, raden we aan dat je je verdiept in het verbouwen van een woning in Spanje.
Voor veel ingrepen heb je namelijk een vergunning nodig, of moet je tenminste de gemeente op de hoogte stellen. Meer informatie daarover vind je in ons artikel Bouwvergunning en andere papieren bij verbouwen in Spanje.
Daarnaast is het belangrijk een goede professional in dienst te nemen. Het verschil tussen goede en slechte professionals is in Spanje een stuk groter dan we gewend zijn in Nederland en België. In ons artikel Timmerman, loodgieter, electricien… de beste vakman kiezen in Spanje leggen we uit hoe je kunt voorkomen een beunhaas of krabber in huis te halen die meer problemen veroorzaakt dan oplost.
Het is belangrijk iemand bij de verbouwing of verduurzaming te zoeken die het dossier voor de aanvraag van de subsidies samen kan stellen. Dit heeft namelijk nogal wat voeten in aarde. Zo moet er een plan komen dat precies berekent hoeveel energie er door de verbouwing bespaard zal worden. Als het dossier niet goed is ingediend, wijst men de subsidie af. Probeer dit dus niet zelf te doen.
Je woning verduurzamen in Spanje
Hoe kan je je woning in Spanje verduurzamen? Hoewel het grotendeels overeenkomt met hoe we dat in Nederland of België doen, zijn er ook wat kleine verschillen. Deze hebben voornamelijk te maken met het klimaat en met de verschillen in constructie van woningen.
Een van de eerste uitgangspunten bij het verduurzamen van je woning in Spanje is de oriëntatie ervan. Je kan de woning natuurlijk niet draaien of verplaatsen. Maar lichtinval en warmteverdeling zijn de basis van je verduurzamingsplan.
Zoals eerder gezegd, raden we aan hierbij begeleiding te zoeken van een professioneel planner of in ieder geval een vakman of -bedrijf dat er verstand van heeft. Dat is al helemaal zo als je subsidies aan wilt vragen, waarover hieronder meer.
Isolatie
Wellicht is de grootste achterstand in Spanje het gebrek aan isolatie. Het lijkt wel alsof de meeste woningen zijn gebouwd met de zomer in het achterhoofd, alsof er geen winter bestaat. Vooral in noordelijkere regio’s lang de Middellandse Zee is dat te merken. Woningen in het binnenland of langs de Atlantische kust zijn hier al beter op toegerust.
Isolatie werkt trouwens twee kanten uit. Een goed geïsoleerd huis houdt in de zomer juist de koelte van de airco’s beter vast.
Een groot verschil met Nederland of België is dat bij woningen in Spanje de isolatie aan de buitenkant zit. In Noord-Europa plaatsen we bijvoorbeeld steen- of glaswol aan de binnenkant. In Spanje is het normaler om isolerende platen tegen de gevel aan te brengen. De spouwmuur is in opkomst, hoewel heel langzaam.
Ook een strategische beplanting tegen de gevel kan deel uitmaken van een goed verduurzamingsplan. Kies hierbij voor lokale plantensoorten. Omdat die beter aangepast zijn aan het klimaat vereisen die minder onderhoud en bewatering. Ze zijn verder natuurlijk beter bestand tegen de lokale omstandigheden.
Om de temperatuur in de woning te controleren, wordt er ook in Spanje steeds meer gebruik gemaakt van warmtepompen en vloerverwarming.
Hang- en sluitwerk
Als het op isolatie aankomt, is veel van het hang- en sluitwerk in Spanje een probleem. Verreweg de meeste woningen zijn nog niet uitgerust met dubbel glas. Als je je woning in Spanje wilt verduurzamen, is het natuurlijk een open deur om deze ruiten te vervangen.
Veel kozijnen zijn van PVC of aluminium. Hoewel dit prima isolerende materialen kunnen zijn, is het gebruik van een natuurlijk materiaal als hout een heel stuk duurzamer. Nadeel is dat het meer onderhoud vereist.
Zonwering
Naast goede isolatie kan een stratigisch gekozen zonwering helpen om de temperatuur binnen de woning beter te controleren. Veel woningen hebben al (rol)luiken. Toch zijn er betere oplossingen voorhanden. Denk hierbij aan bijvoorbeeld buitenjaloeziën. Deze kan je in de loop van de dag aanpassen om meer of minder licht, lucht en warmte door te laten. Ook screens kunnen een goed alternatief zijn voor rolluiken.
Daarnaast zijn er nog uitgebreidere oplossingen denkbaar. Een pergola over het terras zorgt er niet alleen voor dat je buiten in de schaduw kunt zitten, maar brengt ook de temperatuur in de woning zelf omlaag. Als je (nog) geen pergola hebt, kan het spannen van een (semi-)permanent zeil al een groot verschil maken.
Duurzame energie
Zelf energie opwekken is natuurlijk een van de meest interessante aspecten van het verduurzamen van je woning in Spanje. Niet alleen is dit beter voor het milieu, je bespaart er ook behoorlijk wat geld mee. Hoewel zonnepanelen zich niet zo snel terugverdienen als in België of Nederland, zijn ze in Spanje op middellange termijn ook veel interessanter dan electriciteit van het netwerk blijven trekken.
Spanje heeft natuurlijk een uitgelezen klimaat om energie op te wekken uit de zon. Maar door het ontbreken van politieke wil in de jaren ’10 loopt de ontwikkeling van zonne-energie enorm achter op de rest van West-Europa. Sterker nog, omdat de rechtse regering het zelf opwekken van energie als oneigenlijke concurrentie met de grote electriciteitsbedrijven bestempelde, werd er juist extra belasting op geheven.
Deze impuesto al sol (“belasting op de zon”) is inmiddels afgeschaft. Sinds een jaar of 6 is het land hard bezig de achterstand goed te maken. Er is dus ook een explosie aan “vakmannen” die deze installaties aanleggen. Het is belangrijk hierbij goed op te passen: vaak gaat het om aannemers of electriciens die in het gat in de markt zijn gesprongen, zonder goed te weten waar ze mee bezig zijn. Met soms rampzalige gevolgen.
Wij van yourcatalancontact.com kunnen je in contact brengen met betrouwbare installateurs voor het leggen van zonnepanelen. Voordeel is dat zij bovendien de nodige subsidies voor je aan kunnen vragen, indien mogelijk in jouw situatie. Zie onderaan dit artikel hoe je hierover met ons in contact kunt komen.
Overigens kan je niet alleen besparen op hoe je energie opwekt. Ook het verbruik ervan kan vaak beter. Hoewel geen onderdeel van een verbouwing, kan je bij vervanging van het witgoed in je woning letten op het energielabel van de verschillende apparaten. Daarna zijn er de voor de hand liggende keuzes: LED-verlichting in plaats van verouderde lampen bijvoorbeeld.
Waterbesparing
Vooral met oog op de toekomst, met steeds meer droogtes, gaat waterbesparing in Spanje steeds belangrijker zijn. Hiervoor zijn er ook maatregels die je kunt nemen. Huishoudelijke apparaten met label A, B of C besparen bijvoorbeeld niet alleen electriciteit. Ze maken ook efficiënter gebruik van water.
Een belangrijke verbetering is de installatie van waterbeluchters. Die mengen water met luchtbelletjes op zo’n manier dat er geen vermindering is van de waterdruk, maar je aanmerkelijk minder water verbruikt. Hiermee kan je een besparing van 50% bereiken.
Een andere mogelijke ingreep is het gebruik van een termostaatkraan in je douche zodat je minder water verliest terwijl je op het warme water wacht. Ook kan je op je toilet een stortbak met twee knoppen plaatsen, eentje waarbij er 6 liter gebruikt wordt om het door te spoelen, en eentje voor 3 liter.
Materialen
Meer nog dan in België of zelfs Nederland, laat men zich in Spanje leiden door de prijs bij de aankoop van materialen. Dit is echter een valkuil: goedkoop is vaak duurkoop. Goedkope materialen vervullen de functie waarvoor je ze aanschaft een stuk minder goed, en hebben een aanmerkelijk kortere levensduur.
Als je offertes vergelijkt, let je natuurlijk wel op de prijs. Maar hou dan zeker ook rekening met de kwaliteit, betrouwbaarheid en duurzaamheid van de aangeboden materialen. Het FSC keurmerk voor hout bestaat ook in Spanje. Ook is de ene verf de andere niet. Bepaalde verfsoorten en -merken zijn “schoner” en isoleren beter.
Behalve duurzame, natuurlijke materialen, kan je ook voor gerecyclede materialen kiezen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan bepaalde steensoorten die eerder in andere gebouwen zijn gebruikt, zoals marmer.
Kilómetro Cero of productos de próximidad is de Spaanse benaming voor lokale producten. Meestal gaat dit over voedingsproducten. Maar ook bouwmaterialen kan je lokaal betrekken. Spanje is bijvoorbeeld een van de belangrijkste producenten van natuursteen in Europa. Het spreekt voor zich dat dit een heel stuk duurzamer is, omdat er geen vervuilend transport bij komt kijken.
Overigens gaat het niet alleen over het plaatsen van duurzame materialen. Bij het verduurzamen van een woning let je ook op het verwijderen van schadelijke materialen. Veel woningen gebouwd voor de jaren ’90 bevatten bijvoorbeeld asbest, vanwege de brandwerende en isolerende kwaliteiten. Zolang asbest ongeschonden in de constructie zit, is er niets aan de hand. Maar na verloop van tijd raakt het versleten en dan is het schadelijk. Bij het verduurzamen van je woning in Spanje, laat je zulke materialen dus verwijderen.
Subsidies
In het kader van het Plan de recuperación, transformación y resiliencia verdelen de Spaanse regio’s (comunidades autónomas) Europese subsidies uit het Next Generation fonds. Die subsidies zijn gericht op verduurzaming en ecologische transitie.
In principe kunnen de regio’s hiermee tot 80% van de kosten van het verduurzamen van een woning in Spanje vergoeden. Hierbij gaan ze tot een maximum van zo’n €19.000. Voorwaarde is dat de verduurzaming een energiebesparing van 30% of meer inhoudt. Voor economisch zwakkere huishoudens kan men zelfs een subsidie van 100% van de kosten verstrekken.
De subsidies zijn belastingvrij. Voor veel van de kosten die niet door de subsidies gedekt zijn, is er een aanzienlijke belastingaftrek voorzien.
Om in aanmerking te komen voor een subsidie, doe je er goed aan een technisch adviseur te raadplegen. Die kan dan een plan opstellen waarmee je voldoet aan de voorwaarden. Het is belangrijk volledige documentatie te overleggen, binnen de gestelde termijnen.
Voor meer informatie en de aanvraag van de subsidies, kan je deze overheidssite raadplegen.
Deze subsidies klinken allemaal erg mooi, maar veel regio’s hebben problemen met het verstrekken ervan. Een van de problemen is dat zij op hun beurt de subsidies bij de EU aan moeten vragen. Een aantal regio’s beweren dat de procedures daarvoor te ingewikkeld zijn. Hierdoor hebben zij de subsidies in 2023 niet op tijd aangevraagd. Veel van de inwoners van die regio’s zijn daardoor gedupeerd. Vreemd genoeg zijn er andere regio’s die hier geen enkel probleem mee hebben gehad.
Meer informatie?
Zoals gezegd kunnen we je in contact brengen met installateurs die in heel Spanje zonnepanelen aan kunnen leggen. Als je geïnteresseerd bent, neem dan contact met ons op. Dat kan per mail, op info@yourcatalancontact.com, of via ons contactformulier.
Heb je vragen op opmerkingen over het bovenstaande, dan kan je natuurlijk ook contact met ons opnemen.
Blijf je graag op de hoogte van onze laatste publicaties? Dan kan je je inschrijven op onze mailinglijst. Ook kan je ons volgen op facebook.
