Inmiddels ken ik Llançà voldoende om redelijk in te schatten op welke hoogte de meeste straten liggen. Om helemaal zeker te zijn dat we dit jaar geen heuvels met boodschappen beklimmen, huur ik een appartement op Avinguda Mestral, een rustige doorgaande weg vlak bij de jachthaven. De donkere, houten meubels zijn gedateerd, de stoelen op het balkon krakkemikkig. Voor sommigen is de keukenuitrusting misschien een romantische knipoog naar hun studententijd, voor mij is het als thuis. Ik ben eraan gewend te braden in pannen met versleten aanbaklaag en roer met halve pollepels en een garde die bijna uit elkaar valt. Het komt door vergeetachtigheid en desinteresse dat ik die niet vervang.
Ontsnapt aan massatoerisme
Op de vloer van het hele gebouw, inclusief het trappenhuis, liggen lelijke, rode imitatie marmeren tegels. De buitenmuren van het complex zijn met cement opgespoten. Spanje staat vol met dit soort gebouwen. In rustiger streken fungeren ze als sociale woningbouw, aan de oostkust zijn ze ook bedoeld om het massatoerisme te herbergen. Toen dat niet afdoende bleek, werd in sommige badplaatsen – Benidorm voorop – rigoureus voor afzichtelijke hoogbouw gekozen. Zo lelijk dat je het, een kleine zeventig jaar na het begin van het massatoerisme, een cultstatus zou kunnen geven.
Ook de kust van Llançà dreigde te worden volgebouwd. Verstandige bestuurders van het dorp vreesden een catastrofe en grepen in. De gemeente bedacht een verordening die hoogbouw verbiedt omdat het de al bestaande bouw in gevaar brengt. Daar zit overigens een kern van waarheid in. Om aan de kust te bouwen wordt vaak een stuk rots met explosieven opgeblazen en door de hoge grondprijs staan de huizen in Llançà, ook de grote, dicht op elkaar. De tuinen zijn relatief klein. Vaker hebben de woningen alleen een terras of balkon omdat ze per etage zijn verdeeld. Toch is Llançà tien maanden per jaar een stil en op sommige plekken verlaten dorp. Buiten het hoogseizoen staat driekwart van de huizen leeg. ’s Zomers is het er ondanks de drukte betrekkelijk rustig. Het nabijgelegen Roses herbergt dan rond de 100.000 gasten op ongeveer 4 kilometer strand, Llançà ontvangt tussen de 20.000 en 30.000 toeristen en heeft een kustlijn van zo’n zeven kilometer. Een significant verschil.
Stille nachten
Halverwege de avond is de promenade bij de jachthaven een gemoedelijke plek met wandelaars, spelende kinderen op het strand, vozende stelletjes en volle terrassen. Llançà is geliefd bij Fransen, die hier veel minder betalen dan in eigen land. Komt bij dat Zuid-Frankrijk vlakbij is. Veel pied-à-terres in het dorp zijn in Franse handen.
Als de nacht valt, is het uitgestorven op straat. Bij het water is wel leven. Overal in zee drijven fluorescerende lichtstaafjes om vissen in de val te lokken. De masten in de jachthaven die wind vangen geven een klingelend, typisch botengeluid. Suzanne en de kinderen wijzen naar de sterren, een veelvoud van die je in de stad ziet. Tim vindt een paar afgedankte lichtgevende staafjes en neemt ze mee naar huis. Liz en Louise willen er sieraden van maken. Daniel zwaait ermee in het donker om zo ‘woorden te schrijven’.
De verlichting in de huiskamer is fel. Ik zet het uit als Suzanne en de kinderen gaan slapen. Het licht van de tv is eigenlijk onvoldoende, maar in elk geval sfeervoller. Thuis heb ik daar de rust niet voor, hier zet ik achter elkaar films op, neem daar een dvd-speler voor mee. Netflix was toen nog tamelijk onbekend.
“Off-piste”
Aan weerskanten van het natuurstenen terras ligt een kustpad dat deel uitmaakt van een wandelroute. Om de zoveel tijd sjokken mensen met een soort skistokken voorbij. Over een klein deel van het pad liep ik voorgaande jaren van en naar het huis in La Bateria. Dit keer ga ik de andere kant op. Het pad maakt na zo’n vijftig meter een bocht en gaat bovenlangs een ander strand, dat zoals vrijwel alle andere platges in Llançà, klein is en in een inham ligt. Hierdoor is het beschut tegen wind en heeft het zon en schaduw. Tegenwoordig is het kustpad geplaveid en staat langs de afgrond een hek van houten palen. Voor het wandelgemak en de veiligheid is dit beter, vertellen ook de op een steen geschilderde gedenkwoorden. Toch mis ik het avontuur van de ‘off-piste’ gedeeltes op sponsige rotsen, split, stenen en zand, waar je elke stap moest plannen. De voortdurend stijgende en dalende route leidt langs een prachtig, indrukwekkend, grijs, lichtbruin en zwart rotslandschap met cactussen, vetplanten, kleurige bloemen en plateaus in zee. Zonder bebouwing, of die anders een paar meter landinwaarts hebben teruggeschoven, zou het hier perfect zijn geweest.
Vergeelde foto
Plotseling gaat het pad met een scherpe draai naar beneden, de rechterzijde is zo dicht begroeid dat het een groene muur lijkt. Onderaan liggen de jachthaven en het dorp. Op de achtergrond de bergen, uitlopers van de Pyreneeën. Het dalen voelt als terugkomen van een expeditie. De resterende dagen loop ik de kustroute dagelijks met de kinderen. Ze klimmen, rennen tot hun enkels de zee in en springen van de ene rotsplaat naar de andere. Suzanne wandelt voor de vorm een keer mee. We zijn al twee jaar uit elkaar. Ik twijfel eraan nog samen op vakantie gaan. Zodra de kinderen groot zijn houdt dat hoe dan ook op. Soms wil ik een ander ontmoeten en met haar reizen. Wie dat is kan ik mij net zo weinig bij voorstellen als bij een hereniging met Suzanne. Wat ik in Llançà ervaar, staat los van haar. Het enige wat ik hier van ons zie, lijkt op een vergeelde foto waar ik part noch deel aan heb.
Vervanging
Waarschijnlijk vervangt Llançà de mediterrane dorpen die ik vroeger met mijn moeder en haar man bezocht en ontstond zo een illusie, één die ik steeds kan terughalen omdat het dorp een station heeft en ik er op eigen gelegenheid met mijn inmiddels voormalige gezin kan komen. Door leegte, eenzaamheid en onvermogen ben ik hier niet met anderen, ik neem ze mee. Gebeurtenissen, intimiteit, relaties en vriendschap beleef ik alleen, ik deel niet. Llançà is de perfecte tegenpartij. De rommelige straatjes, huizen tegen de heuvels en de aanspoelende golven zijn er altijd voor mij. Ze gaan nooit met mij in discussie en geven mij alle ruimte mijn eigen luchtkasteel te bouwen.
Dit is deel 4 in de serie “Llançà” geschreven door Lewis Daniels.
Lewis Daniels (52) woont in Amsterdam, heeft een tienerzoon die in de weekenden bij hem is, en maakt teksten. Afgelopen jaren schreef hij interviews, artikelen over cultuur, maatschappelijke kwesties en ijshockey. Najaar 2022 verscheen zijn roman Verwisseld. Sinds 2010 komt hij regelmatig in het Catalaanse Llançà, waar een serie korte verhalen uit is voortgekomen
Jouw ervaringen kunnen voor een ander verrijkend zijn!
Wil jij ook graag jouw reisverhalen of je ervaringen met emigreren naar Spanje delen, dan kan dat op yourcatalancontact.com. Dit kan een kort verhaaltje zijn, of een lang stuk in meerdere delen.
Schrijf ons een mail op info@yourcatalancontact.com of benader ons via ons contactformulier. Je verhaal hoeft zich niet te beperken tot Catalonië, en kan over heel Spanje gaan.
Geïnteresseerd in onze eigen artikelen over de Spaanse cultuur en bureaucratie? Geef je dan op voor onze mailinglijst of volg ons op facebook.
Meningen en zienswijzen uitgedrukt in bovenstaande tekst komen geheel voor rekening van de auteur, en hoeven niet overeen te komen met de zienswijzen of posities van yourcatalancontact.com of Asesoría De Bruyn y Rinsema, S.L.
