Het is weer zover: zoals elk voorjaar moet je deze dagen in Spanje aangifte doen voor de inkomstenbelasting (IRPF). Dit geldt zowel voor Spanjaarden als voor het overgrote deel van de buitenlanders die in Spanje wonen.
Je kan de aangifte kan op verschillende manieren doen. Afhankelijk van de manier die je kiest, is de termijn anders.
Let op: dit artikel is specifiek gericht op mensen die fiscaal resident zijn in Spanje en er ook hun geld verdienen. Verderop in het artikel bespreken we wat fiscaal resident precies betekent. Verder leggen we in dit artikel uit via welke kanalen je aangifte kan doen, hoe je dat doet, wanneer precies en tenslotte ook hoe je uiteindelijk daadwerkelijk betaalt.
¿Benieuwd? ¡Vamos!
Inkomstenbelasting in Spanje: korte inleiding
In Spanje heet de (persoonlijke) inkomstenbelasting (in België personenbelasting genoemd) IRPF, de afkorting van Impuesto sobre la Renta de Personas Físicas.
De overheidsdienst die de belastingen int (oftewel de belastingsdienst) heet Agencia Tributaria. Deze dienst valt onder het ministerie van financiën (hacienda).
IRPF is een inkomstenbelasting waarvan de opbrengst naar de Spaanse schatkist gaat om het land van draaiende te houden. Het is dus wat anders dan de sociale heffingen of sociale premies. Deze heten in het Spaans cotizaciones en hier worden bijvoorbeeld het ziekenfonds en sociale uitkeringen zoals werkeloosheid van betaald.
De regio’s Baskenland en Navarra zijn de grote uitzondering binnen dit systeem. Die regio’s hebben namelijk een eigen belastingdienst en bepalen dus ook zelf hoe ze de inwoners belasten. Onderstaande is dan ook niet van toepassing op mensen die in die regio’s wonen.
In Spanje komt het fiscaal jaar overeen met een kalenderjaar. De aangifte die je doet in het voorjaar van 2024 gaat dus over het kalenderjaar 2023, of “Ejercicio 2023” zoals hacienda het zelf noemt.
Wie is belastingplichtig?
Als buitenlander die permanent in Spanje verblijft, moet je waarschijnlijk inkomstenbelasting betalen.
Residente fiscal
In eerste instantie ben je belastingplichtig als je officiëel residente fiscal bent, fiscaal inwoner. Dat ben je in een van de volgende drie gevallen:
- Je bent 183 dagen in een kalenderjaar, of meer, in Spanje. Let op: dit hoeft geen aaneengesloten periode te zijn. Tijdelijke verblijven in het buitenland, zoals een lang weekend weg of een paar weken vakantie, worden bovendien geteld als tijd die je wèl in Spanje doorbrengt.
- De kern van je financiële belangen is in Spanje. Dit gaat bijvoorbeeld op als je voor een Spaanse werkgever werkt die alle kantoren in Spanje heeft, maar door zakenreizen breng je minder dan 183 dagen in Spanje door. In dat geval moet je nog steeds in Spanje belastingaangifte doen voor de IRPF.
- Je partner met wie je een huwelijksverbond of een geregistreerd partnerschap hebt, en/of een minderjarig kind woont in Spanje.
Dat gezegd zijnde, beslissingen hierover worden van geval tot geval bekeken.
Als je in de laatste tien jaar niet in Spanje hebt gewoond, kan je echter gebruik maken van de Ley Beckham of Beckhamwet. Deze biedt de mogelijkheid alleen belasting te betalen over inkomsten in Spanje zelf. Daarover hieronder meer.
Voor meer informatie over de fiscale residentie of domicilie, en of je dus inkomstenbelasting moet betalen, kan je ons artikel Fiscaal resident in Spanje: wat betekent dat? Een uitleg lezen.
Uitzondering residencia fiscal
Je kan een vrijstelling krijgen voor fiscaal inwonerschap in Spanje als je een certificado de residencia fiscal van een ander land kan overleggen.
Spanje heeft met bijna alle landen in Europa een belastingverdrag. Zo’n verdrag schrijft voor dat je maar in een land inkomstenbelasting hoeft te betalen. Als je in een van de verdragslanden fiscaal inwoner bent en daar inkomstenbelasting betaalt, ben je in Spanje vrijgesteld. Dit geldt ook als je wel aan een van de bovenstaande voorwaarden voldoet.
Daarbij moet overigens wel worden aangetekend dat de Belgische en de Nederlandse belastingdiensten erg strenge criteria hanteren om iemand als fiscaal inwoner in eigen land aan te merken, als die persoon voldoet voor de criteria voor fiscaal resident in Spanje. Met andere woorden: de kans is niet groot dat je gebruik kan maken van deze regeling. Zo moet je in Nederland onder andere 90% van je inkomen, of meer, in Nederland verdienen om als fiscaal inwoner aangemerkt te worden als je er niet woont.
Als je fiscaal resident in België bent, heb je een “Fiscaal woonplaatsattest” van de FOD Financiën nodig om dat aan te tonen (meer informatie, zie hier). Fiscale residentie in Nederland toon je aan met een “inkomensverklaring kwalificerend buitenlands belastingplichtige” van de belastingdienst (voor meer informatie, klik hier). Dit laatste document kan je zelf downloaden en invullen van de website van de belanstingdienst. Het is ook in het Spaans beschikbaar. Je kan hier overigens niet mee sjoemelen: de Spaanse, Belgische en Nederlandse belastingdiensten controleren elkaars gegevens.
Let op: de certificaten van fiscale residentie gelden voor een specifiek jaar. Als je gebruik maakt van een regeling waarbij je fiscaal resident bent buiten Spanje, moet je elke jaar op nieuw het getuigschrift (België) of de inkomensverklaring (Nederland) overleggen.
Belastingverdragen
Zoals we hierboven al hadden gezien, heeft Spanje met de meeste landen een belastingverdrag om te voorkomen dat je twee keer inkomstenbelasting (of andere belastingen) betaalt voor hetzelfde belastbare feit. Als je residente fiscal bent in Spanje, betaal je dus IRPF over al je inkomsten wereldwijd. Het is belangrijk dit goed te regelen met de belastingsdiensten van andere landen waar je inkomsten hebt, bijvoorbeeld door de verkoop van producten of diensten online.
Het kan dus zijn dat je juist in Nederland of België aan moet kunnen tonen dat je in Spanje fiscaal resident bent. In dat geval moet je bij het Agencia Tributaria een certificado de residencia fiscal aanvragen, die je in Nederland of België dan weer in moet dienen.
Vrijgesteld van aangifte
Mensen met een laag inkomen zijn vrijgesteld van het doen van aangifte. Als je in heel 2023 slechts een inkomstenbron had, ligt deze grens op €22.000. Dit kan bijvoorbeeld een enkele werkgever zijn, maar ook een uitkering.
Als je uit twee bronnen of meer inkomsten had, dan ligt deze grens voor het hoofdinkomen op €15.000, mits alle neveninkomens gezamenlijk meer dan €1.500 waren. Halen de neveninkomens die grens niet, dan geldt de drempel van €22.000 voor het totale inkomen.
Zelfstandigen (autónomos) moeten overigens al aangifte doen als ze meer dan €1.000 inkomen hebben gehad. Dat is ook het geval als je meer dan €1.600 winst hebt gehad uit zaken als rente en dividend.
Let op: het gaat hierboven in alle gevallen om bruto bedragen, dus voor alle looninhoudingen, sociale premies, etc. zijn verrekend.
Ley Beckham of Beckhamwet
Om buitenlands talent aan te trekken, is in 2004 de Beckhamwet in werking getreden. Die heet zo, omdat de bekende voetballer met die naam de eerste was die gebruik maakte van de wet.
Deze wet is van toepassing op personen die in de laatste tien jaar geen fiscaal resident in Spanje zijn geweest. Zij hebben de mogelijkheid om een belastingtarief van 24% te betalen, in plaats van de hierboven aangegeven schalen. Dit is dus interessant voor mensen met een (voor Spaanse begrippen) modaal inkomen of hoger. Bovendien betalen ze dit tarief alleen over inkomsten in Spanje, en dus niet over de wereldwijde inkomsten.
Een nadeel van de wet is dat je niet de status van residente fiscal krijgt toegekend. Dit betekent dat je geen vrijstelling hebt van belastingverplichtingen in een ander land, omdat de dubbelbelastingverdragen niet op jou van toepassing zijn. Al met al is het dus een afweging die je moet maken, en waarbij je best wat advies zoekt van een adviseur of gestor.
Impuesto de la renta de no residentes
Ook als je geen fiscaal resident bent in Spanje kan het trouwens zijn dat je inkomstenbelasting moet betalen. Deze belasting heet impuesto de la renta de no-residentes (IRNR). Deze belasting moet je betalen als je vastgoed bezit in Spanje. Dit is een van de grootste valkuilen voor mensen met een tweede woning in het land. De aangifte doe je door middel van formulier modelo 210. In ons artikel Een tweede huis in Spanje en de belastingen leggen we uit hoe dat zit.
Hoogte IRPF
IRPF is heel simpel gezegd een belasting die geheven wordt over al je inkomsten, nadat alle aftrekposten daarop in mindering zijn gebracht. Het is een progressieve belasting, wat betekent dat met een hoger inkomen, je ook een hoger percentage belasting betaalt. Daarnaast speelt er ook mee in welke regio van Spanje je woont en wat je familiesituatie is.
Bijna al je inkomsten worden belast, dus zowel inkomen uit werk, uitkeringen of pensioen, als uit kapitaal of bezittingen. Bovendien betaalt een fiscaal resident in Spanje inkomstenbelasting over alle wereldwijde inkomsten. De enige uitzondering hierop zijn inkomsten uit onroerend goed in het buitenland. Daar betaal je belasting over in het land waar het vastgoed zich bevindt.
De IRPF bestaat uit een nationaal deel en een gewestelijk deel (behorend bij de autonome gemeenschap of regio waar je woont). Beide delen neem het belastbare bedrag als basis, maar passen mogelijk verschillende berekening toe om tot de hoogte van dat deel te komen.
Hieronder leggen we uit hoe de inkomstenbelasting in Spanje wordt berekend. In grote lijnen komt dit overeen met hoe dat in andere landen gaat.
Belastbaar inkomen
De base imponible (“belastbare basis”) is het bedrag dat je hebt verdiend in een fiscaal jaar. In de Nederlandse aangifte noemen we dit “belastbaar inkomen”. Verreweg de meeste inkomsten zijn deel van het belastbaar inkomen. Maar er zijn inkomsten,zo als (Spaanse) subsidies en beurzen die niet worden belast.
De base imponible bestaat uit de “algemene belastbare basis” en “vermogenswinst”. Deze twee concepten verschillen in de manier waarop de inkomsten zijn verkregen.
Algemeen belastbaar inkomen
De base imponible general of algemeen belastbare basis, omvat het geheel van inkomsten die zijn verkregen uit opbrengsten. Dat zijn je salaris, wat je verdient als zelfstandige, wat je elke maand verdient als je een woning verhuurt, de winsten van aandelen, enzovoort. De algemene belastbare basis omvat ook winsten uit andere situaties, zoals bijvoorbeeld het winnen van een prijs.
Bij de belastingaangifte is de algemene belastbare basis dus de som van álle inkomsten verkregen uit opbrengsten. Of het nu gaat om je werk als zelfstandige, werk in loondienst, aandelen, verhuur van woningen (als je eigenaar bent), prijzen…
Kortom, het omvat alles wat winst oplevert en wat geen winst is uit de verkoop van vermogen.
Vermogenswinst
Naast de belasting op de hierboven genoemde inkomsten, is er de vermogenswinstbelasting. Dit deel omvat de winsten (en verliezen) die voortkomen uit de verkoop van vermogen. Hier hebben we het over wat je verdient met de verkoop van een huis of een ander pand, aandelen, kunst, of enig ander bezit. Dit kan dus zowel over roerende als onroerende goederen gaan. Dit bedrag kan overigens negatief zijn als je bijvoorbeeld aandelen hebt verkocht voor een lagere prijs dan waarvoor je ze hebt gekocht.
Fiscale aftrekposten
Bij je belastingaangifte kan je bepaalde bedragen aftrekken van de totale som van deze twee belastbare bases. Hierdoor wordt de base imponible lager en zul je dus minder aan de agencia tributaria hoeven te betalen bij de belastingaangifte.
Dit zijn de zogenaamde fiscale aftrekposten. De meest voorkomende zijn de aftrek voor gezamenlijke belastingaangifte (voor echtparen) en het mínimo personal.
Dit mínimo personal is het minimumbedrag waarvan hacienda vindt dat het nodig is om in je basisbehoeftes te voorzien. Voor de meeste mensen is dat €5.550. Voor mensen van boven de 65 is dat €6.700, en boven de 75 is dat €8.100. Dit is een vast bedrag per aangifte. Als een echtpaar gezamelijk aangifte doet, verdubbelt dit bedrag niet.
Bij een gezamelijke aangifte komt er bovenop de eenmalige €5.550 een extra aftrek van €3.400 voor een gezin met of zonder kinderen, en €2.150 voor éénoudergezinnen. Daarnaast is er aftrek voor elk kind dat het gezin heeft, en eventueel ook voor ouders waarvoor je de lasten draagt.
In een gezin waar maar een ouder werkt, is een gezamenlijke aangifte altijd interessanter. Dan heb je namelijk recht op meer aftrek dan als beide ouders afzonderlijk aangifte doen. De ouder die niet werkt, hoeft in dat geval namelijk geen aangifte te doen en verliest dus het mínimo personal.
Hierboven hebben we het over het mínimo fiscal en andere aftrekposten zoals die worden gebruikt voor het berekenen van het nationale deel van de inkomstenbelasting in Spanje. De verschillende autonome regio’s kunnen andere bedragen hanteren voor de berekening van het gewestelijke deel. Ook zijn er nog andere fiscale aftrekposten naast de aftrekposten die we hierboven genoemd hebben. Om je aangifte volledig te optimalizeren, is het dus aan te bevelen hem uit te besteden aan een specialist die van al deze aftrekposten op de hoogte is.
Belastbare grondslag en cuota íntegra
De belastbare grondslag (base liquidable) is wat er overblijft nadat de fiscale aftrekposten in mindering zijn gebracht op je belastbaar inkomen. De base liquidable is het bedrag waarover de belasting daadwerkelijk wordt berekend.
Zoals eerder al gezegd, kan de belastbare grondslag verschillen voor het nationale deel en het gewestelijke deel. Op dit bedrag kan de nationale overheid bovendien een ander percentage berekenen dan de regio waar je woont.
Na het toepassen van dit percentage weten we het nationale en het gewestelijke deel van de inkomstenbelasting in Spanje. Het bedrag dat uit die berekening komt is de cuota íntegra. Hieronder een tabel van de percentages die men hanteert in de gewesten waar geen eigen percentages zijn ingesteld. Hierop kunnen dan weer meer aftrekposten worden toegepast.
| Schaal | Inkomen | Nationaal deel | Gewestelijk deel | Totaal percentage |
|---|---|---|---|---|
| 1 | < 12.450 | 9,5 % | 9,5 % | 19,0 % |
| 2 | 12.450-20.199 | 12,0 % | 12,0 % | 24,0 % |
| 3 | 20.200-35.199 | 15,0 % | 15,0 % | 30,0 % |
| 4 | 35.200-59.999 | 18,5 % | 18,5 % | 37,0 % |
| 5 | 60.000-299.999 | 22,5 % | 22,5 % | 45,0 % |
| 6 | > 300.000 | 24,5 % | 22,5 % | 47,0 % |
Net als in andere belastingsystemen, gaat dit per schalen. Op een inkomen van bijvoorbeeld €40.000 op jaarbasis betaal je dus niet 37% over het volledige inkomen. Over het stuk tot 12.450 betaal je 19%, over het stuk tussen 12.450 en 20.199 betaal je 24%. Tussen 20.200 en 35.199 betaal je 30% en alleen over de laatste tot 40.000 (dus over €4.800) betaal je 37%.
Meer aftrekposten, cuota liquida en cuota resultante
Op de cuota íntegra zijn een aantal aftrekposten van toepassing. Sommigen worden van het nationale deel afgetrokken, andere van het gewestelijke deel. Hieronder noemen we de belangrijkste. Je kan altijd een percentage ervan aftrekken tot een maximumbedrag.
- Schenkingen aan NGO’s die door de regering erkend zijn
- Inleg in pensioenfondsen
- Lidmaatschap van een vakbond
- Huur en hypotheekbetalingen, maar alleen bij contracten van voor 2014
- Elke regio heeft eigen aftrekposten. In Catalonië bijvoorbeeld kan je geld aftrekken in het eerste jaar na de geboorte van een kind, als je weduwe of weduwnaar bent geworden, etc.
Na het verrekenen van die aftrekposten, kom je uit op de cuota liquida. Als je tenslotte de cuota liquida nacional (nationaal deel) en de cuota liquida autonómica (gewestelijk deel) bij elkaar optelt, krijg je de cuota resultante. Dat is de som die je moet betalen.
Als je werkgever of uitkeringsinstantie door het jaar heen belastinginhoudingen heeft afgedragen, worden die verrekend met de cuota resultante. Het eindresultaat is dan a pagar (te betalen) of a devolver (teruggave). Voor zelfstandigen verrekend de belastingdienst de cuota resultante natuurlijk met de kwartaalaangiftes.
Iglesia o fines sociales
Op het formulier is er een speciale ruimte waarin je aan kunt geven of een klein deel van je belastingen over moet worden gemaakt aan de kerk of aan NGO’s met sociale doeleinden. Als je dit aankruist, betaal je niet extra. De overheid moet de bijdrage doorgeven van de belastingen die je toch al moet betalen.
Voor hen die de principiële keuze maken niet de kerk aan te kruisen maar wel fines sociales, is het belangrijk te weten dat er misschien geen geld rechtstreeks naar de kerk zelf gaat, maar dat een deel van het geld wel naar liefdadigheidsinstellingen gaat die bij de kerk horen, zoals Caritas.
Aangifte doen
De belastingaangifte, oftewel de declaración de la renta, doe je in het voorjaar, tijdens de campaña de la renta. Dit jaar is het voor het eerst verplicht om de aangifte via internet te doen. Als je er zelf niet uitkomt, kan je vanaf begin mei een telefonische afpsraak maken met de belastingdienst voor ondersteuning. Zij zullen je bij complexere zaken echter niet helpen omdat ze daar geen verantwoordelijkheid voor nemen. In dat geval schakel je dus het best een gestor in. Onderaan dit artikel vind je informatie voor als je de aangifte door ons wilt laten doen.
Het formulier dat je gebruikt voor de IRPF is modelo 100. Hier kan je het downloaden, maar het is niet echt nodig het te downloaden en in te vullen. Daarover hieronder meer.
Als je gebruik wilt maken van de Beckhamregeling, dien je modelo 149 in om dat aan te geven. Vervolgens doe je aangifte door middel van modelo 151 in plaats van modelo 100.
Betalen
Loondienst
Als je in loondienst werkt, houdt je werkgever een percentage in op je loon voor de IRPF. Dat percentage is per persoon verschillend. Het hangt af van de hoogte van je loon, van je familiesituatie en de aard en de duur van je contract. Bovendien kan het van het ene op het andere jaar veranderen.
Dit bedrag maakt je werkgever dan direct over aan de belastingen. Maar je moet natuurlijk nog wel aangifte doen. Zoals we eerder hebben gezien, is het te betalen of te ontvangen bedrag dat uit de aangifte komt, slechts een verrekening van het bedrag dat je daadwerkelijk moet betalen en het totaalbedrag dat je werkgever in het voorgaande jaar heeft afgedragen.
Zelfstandige
Voor zelfstandigen is het betalen van IRPF wat gecompliceerder. Zij betalen in principe elke drie maanden 20% van hun winst aan de belastingdienst. Dit is echter maar een voorschot. Tijdens de campaña de la renta in het voorjaar moeten zij, net als hen die in loondienst werken, hun belastingaangifte doen. Daarna krijgen ze terug wat ze teveel hebben betaald, of moeten ze bijbetalen.
Als je zelfstandige bent in Spanje, laat je de belastingen het best regelen door een gestor.
Ondersteuning of uitbesteding
Zoals meerdere keren gezegd in dit artikel, kan het afhankelijk van je situatie een goede overweging zijn je belastingaangifte door een gestor te laten doen. Wij werken samen met een goede gestor om de IRPF-aangifte voor je te verzorgen. Voor meer informatie, zie het grijze kader hieronder. Je kan ons ook mailen op info@yourcatalancontact.com
Ook als je vragen of opmerkingen hebt naar aanleiding van het bovenstaande, staan we natuurlijk tot je beschikking.
Wil je samen met ons verder de Spaanse bureaucratie verkennen? Dan kan je je opgeven voor onze nieuwsbrief, en ons volgen op facebook.
Zie je door de bomen het bos niet meer? Moet je aangifte doen, maar geen idee hoe en wat? Of brandt je er gewoon liever je vingers niet aan?
Geen zorgen! In samenwerking met een belastingdeskundige gespecialiseerd in expats, kunnen wij de aangifte voor de inkomstenbelasting in Spanje verzorgen.
Als je in juni 2023 een huis hebt gekocht in Spanje, moet je dan dit jaar al een medelo 210 aangifte doen?
Hallo Kees-Jan,
Ja, dat moet. De woning is langer dan 183 dagen in jouw bezit in 2023